سخنی چند در باب تاریخ کشاورزی ایران -۴ تاریخ زمین و زراعت در آثار ایران شناسان استادمحمد حسن ابریشمی
مورخان و ایرانشناسان خارجی که در باب تاریخ ایران باستان تألیفاتی دارند، در نوشتههای خویش مقولة مختصری را به کشاورزی اختصاص دادهاند، آنها عموماً همان گفتههای مورخان باستان را نقل کرده و بعضاً تحلیلهای کوتاهی از کشفیات باستانشناسی را، براساس استنباط خویش، بر آن افزودهاند. گاهی هم برخی از نویسندگان و مورخان خارجی، مخصوصاً در یک قرن اخیر، در مورد منشأ برخی از محصولات خالی از خدشه نیست. به خصوص که پارهای از آنها تلاش کرده و میکنند که خیلی از محصولات با منشأ ایرانی را، از جمله «پسته» و «زعفران» را به نقاطی از سواحل مدیترانهای اروپا، گاهی سرزمین زادگاه عیسی مسیح، بیتالمقدس، گاهی سیسیل و غیره منسوب کنند. آنها وقتی به تاریخ ایران بعد از اسلام میپردازند، در باب کشاورزی ایران، با توجه به کثرت منابعی که موجود است، مطلب زیادی عنوان نمیکنند، به طوری که مطالب آنان دربارة کشاورزی، با سایر مقولات مندرج در تاریخ ایران، تألیف آنان در باب تاریخ ایران تناسب منطقی ندارد، بدانسان که در مجموع قلیل و کم مایه مینماید. علت این امر آن است که کسب اطلاعات و معلومات و مستندات در باب کشاورزی ایران به سهولت سایر مقولات تاریخ ایران نیست. بنابراین تاریخنگاران و نویسندگان خارجی توفیق آن را نداشتهاند که تألیفی...