دسته: میراث فرهنگی و صنایع دستی

0

هر آنچه باید درباره آداب و رسوم شب یلدای ایرانی بدانید از دیرباز سفره خوراکی‌های شب یلدا بخش جذاب و جدایی ناپذیر آداب و رسوم شب چله بوده است

. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، مستندات تاریخی نشان می‌دهد که جشن یلدا یا همان شب چله بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ سال است که وارد تقویم فرهنگی ما ایرانی‌ها شده است. حالا هم در آخرین روز پاییز، هر یک از ما براساس آداب و رسوم منطقه مان این جشن را برپا می‌کنیم. اما سفره خوش رنگ و لعاب، حافظ خوانی، شاهنامه خوانی و کرسی گرم ترکیب ثابت جشن یلدای همه ما ایرانی‌ها است. در گذشته روشن کردن آتش و نشستن دور آن، نماد شب یلدا و جز جدایی ناپذیر آداب و رسوم این جشن بود. قدیمی‌ها باور داشتند که این آتش نشانه‌ای از خورشید است و اهریمن و تاریکی را از بین می‌برد. اما با گذشت سال ها، ابزار‌های دیگری همچون کرسی و بخاری، گرمابخش خانه‌ها شدند و حالا به شکل نمادین از آن‌ها استفاده می‌شود. هر چند برخی از مردم مناطق مرکزی همچنان آتش برپا می‌کنند و آداب و رسوم قدیمی را زنده نگه می‌دارند. علاوه بر این، حافظ خوانی و شاهنامه خوانی نیز جزئی از آداب و رسوم شب چله است. رسم است که در این شب بزرگ فامیل برای هریک از اعضای خانواده تفألی به دیوان حضرت حافظ می‌زند و می‌گوید: «ای حافظ شیرازی، تو کاشف هر...

0

آتشکده ساسانیان محل نگهداری گوسفندان شده است

یک پژوهشگر میراث فرهنگی از وضعیت اسفناک آتشکده ساسانی «کنارسیاه» خبر داد و گفت:‌ این چهارتاقی به حال خود رها شده و به تدریج درحال تخریب است. به گزارش ایسنا، «آتشکده کنارسیاه» در فیروزآباد استان فارس واقع شده است و آن را یکی از بزرگ‌ترین آتشکده‌های جنوب کشور می‌دانند که قدمتش به دوره ساسانیان می‌رسد. این مجموعه چهارتاقی سال ۱۳۸۰در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد، اما حالا سیاوش آریا، پژوهشگر و کنشگر میراث فرهنگی، روزگار آن را اندوهبار و پریشان توصیف می‌کند. او گفت:‌ عشایر و ایلاتی که در پایین‌دست آتشکده زندگی می‌کنند از سازه این چهارتاقی به عنوان انبار کاه و محلی برای نگهداری گوسفندان استفاده می‌کرده‌اند. سرگین و فضولات گوسفندان سراسر این بنا را پوشانده است و بوی ناخوشایند غیرقابل تحملی دارد. این کنشگر میراث فرهنگی، وضعیت سازه چهارتاقی را وخیم ارزیابی کرد و افزود:‌ بخش‌هایی از چهارتاقی ریخته است، پایه‌ها نیز سست و بی‌دوام به نظر می‌آیند. گنبد آتشکده به درستی مرمت نشده است، به گونه‌ای که با ریزش باران، ‌ مصالح و ملات آن ریخته و اگر رسیدگی نشود این تخریب گسترده‌تر خواهد شد. این شیوه ناهمخوان مرمت باید برچیده شود و پس از مستندنگاری و برابر با استانداردهای مرمت و حفاظت دوباره انجام شود. آریا...

0

آب‌انبار اسحاق‌خان تربت‌حیدریه، گردگیری از یک بنای تاریخی

  تربت‌ حیدریه- ایرنا- آب‌انبار تاریخی “اسحاق‌خان” تربت‌ حیدریه که در این شهر به “شیر چهارسوق” نیز معروف است، در اوج بی‌نام و نشانی، نشان از یک تاریخ مستتر در این پهنه از خاک خطه خراسان دارد. به گزارش ایرنا، آب‌انبار اسحاق‌خان در خیابان فردوسی جنوبی تربت حیدریه، یکی از بزرگترین بناهای تاریخی این منطقه و مربوط به عهد قاجار و البته هنوز پابرجا است که در مهرماه سال ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۳۷۷ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این اثر از جمله بناهای ماندگار تاریخ تربت‌ حیدریه است، که روزگاری نقشی کانونی در توزیع آب رایگان بین اهالی شهر داشته است، اما به تدریج که از این نقش دور افتاده، تبدیل به زباله‌دان شده است! سخن بیراهی نیست اگر بگوییم سازه “آب‌انبار”، از شاهکارهای منحصر به فرد معماران ایرانی است که هنوز شاید در برخی نقاط این مرز و بوم مورد استفاده اهالی بوده و یا حداقل بنای تاریخی آن پابرجا مانده‌ باشد. آب انبار شیر چهارسوق تربت حیدریه، که توسط برخی تصرف شده بود، بعد از سال‌ها تلاش دستگاه‌های متولی و در راس آن اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و دفتر امام جمعه (متولی اصلی بنا) شهر، رفع تصرف شده و به...

0

نگاهی به بازارهای قدیمی شهر تربت حیدریه

  تربت حیدریه- ایرنا- تربت حیدریه واقع در نیمه جنوبی خراسان رضوی شهری قدیمی است که بخاطر قدمت و ویژگیهای خاص محلی آن ‘کاروانسرا، بازار، ابریشم و زعفران’ با نام این خطه عجین شده است. به گزارش ایرنا، تربت حیدریه تا یک قرن پیش یکی از کانونهای اصلی تجارت در پهنه وسیع خراسان بزرگ محسوب می شد که گواه آن استمرار حیات بازارهای قدیمی ‘هادیوف، گمرک، شیر چهارسوق، سنگفرش و سرهای امین و قیصریه’ در این شهر است. هرچند این بازارها در دوران رونق خود کانون تولید و صادرات بوده اند اما آنچه امروز در گذر از آنها به چشم می خورد عرضه کالاهای خارجی به خصوص چینی است و مهمتر آنکه معماری مغازه ها نیز به تدریج دستخوش آسیب و به تبع آن تغییر و تحول شده و کمتر نشانی از معماری چشم نواز سنتی در آنها به چشم می خورد. یکی از ویژگیهای بازارهای قدیمی تربت حیدریه قرار گرفتنشان در کنار مسجدجامع شهر است. برای نشانی دادن محل این بازارها به مسافران و گردشگران باید ابتدای میدان یا خیابان مسجدجامع را آدرس داد.   * سرای امین قدیمی ترین بازار تربت حیدریه ‘سرای امین’ است که به گواه سنگ نوشته نصب شده بر سر در آن قدمتش به افزون...

0

کاوشی در تاریخچه و کارکردهای بازار سنتی تربت‌حیدریه

تربت‌حیدریه- ایرنا- هرچند بازارهای امروزی‌ تربت‌حیدریه با به کارگیری نمادهای جذاب و تبلیغات مدرن برای جذب مشتریان می‌کوشند اما اقبال شهروندان تربتی نسبت به بازارهای قدیمی نشانگر اصالت و جایگاه معتبر معماری سنتی و نمادهای آن در رقابت ذهنی و عملی میان سنت و تجدد است. تربت‌حیدریه چهارمین شهر بزرگ خراسان رضوی پس از مشهد، نیشابور و سبزوار و برخوردار از بازارهای مدرنی  است که در ساخت و معماری آنها همه نمادهای زیبایی‌شناسانه و تبلیغاتی نوین برای جذب هرچه بیشتر مشتریان به کار گرفته شده است. با این وجود واقعیت جاری در میان شهروندان تربتی این است که بازارهای مدرن هنوز نتوانسته‌اند حتی ذره‌ای از جذابیت و اعتبار بازارهای قدیمی این خطه بکاهند و  انتخاب نخست مردم تربت‌حیدریه به طور اخص و شهرهای اطراف به طور اعم برای خرید سیر تا پیاز زندگی روزمره، بازارهای قدیمی هستند و بس. با وجودی که غالب بازارهای قدیمی تربت‌حیدریه همچون شیک‌ترین پاساژ شهر یعنی “دالان” مجهز به پله برقی و شوفاژ و کولر گازی نیستند اما مردم سرمای سرد زمستان و گرمای طاقت فرسای تابستان را به جان می‌خرند تا حتی به بهانه خرید یک کیلو میوه، سری به بازارهای خشک یا نمور شهر زده و از بازاریان چرتکه به دست آنجا خرید کنند. نگاهی به جایگاه...

1

داستان‌های قدیمی ابرکوه، شهر زیرزمینی را نمایان ساخت/ یافته‌های مرموزی که نیازمند بررسی هستند

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ابرکوه با اشاره به داستان‌های قدیمی که درخصوص وجود شهر زیرزمینی در ابرکوه وجود داشت از کشف بخش‌هایی از این شهر زیرزمینی و یافته‌های مرموزی خبر داد که نیازمند بررسی بیشتر هستند. به گزارش خبرنگار ایلنا، حمید مشتاقیان (رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ابرکوه) با اشاره به تهیه پرونده ثبت جهانی درختان دیرین زیست ایران با محوریت سرو ابرکوه گفت: این پرونده به زودی به یونسکو ارسال خواهد شد. ضمن آنکه وضعیت سرو ابرکوه مناسب است و از آنجا که برای مردم محلی ارزشمند است، آن‌ها در حفظ و حراست از این میراث دیرین کوشا هستند. او ادامه داد: سرو یکی از موارد مورد اهمیت محیط زیست است و ساماندهی اطراف آن نیز خدشه‌ای در زیست سرو ابرکوه وارد نکرده و در شرایط مناسبی به سر می‌برد و آماده برای ثبت جهانی است. مشتاقیان در ادامه به کشفیات جدیدی که در ابرکوه شاهد هستیم اشاره کرد و درخصوص شهر زیرزمینی گفت: بنابر اطلاعاتی که در اختیار داشتیم، می‌دانیم که خانه‌های قدیمی ابرکوه بر روی تخته سنگ‌های بزرگ ساخته شده که ضخامتی در حدود ۱ تا ۳ متر دارد و در زیر این تخته سنگ‌ها شاهد دستکندهایی هستیم که اکنون حدود ۶۰ هکتار...

0

احمد شاملو در دفتر ” ابراهیم در آتش ” شعری را به بانو ایران درودی هدیه کرده است. شعر شاملو با صدای شاملو برای خانم درودی با موسیقی مرتضی حنانه

احمد شاملو در دفتر ” ابراهیم در آتش ” شعری را به بانو ایران درودی هدیه کرده است. شعر شاملو با صدای شاملو برای خانم درودی با موسیقی مرتضی حنانه روح مادر نقاشی معاصر – بزرگ بانوی هنرمند – شاد بازدیدها: ۱۶

0

جشنواره موسیقی نواحی از امروز آغاز می شود:چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با ۱۰ اجرا در بخش های تک نوازی و گروهی از پنجشنبه ـ ۲۹ مهر ماه ـ کارش را آغاز می کند

. به گزارش ایسنا، این جشنواره در چهار روز متوالی در بخش‌های تکنوازی، گروه نوازی و نشست‌های پژوهشی برگزار خواهد شد و تکنوازی حسین کریم نژاد، هنرمند قشقایی ساعت ۱۸ پنجشنبه ٢٩ مهرماه آغازگر جشنواره خواهد بود. تیمور مهرابی، لاغر جت بلوچ، زهره ولی نژاد و محمد شکارچی دیگر هنرمندان بخش تکنوازی روز نخست جشنواره خواهند بود. همچنین در اجراهای گروهی، ابراهیم جرجانی، شهرام میرزایی، غلامحسین غفاری و محسن عسگریان، صالح احمدپور و همچنین گروه کریم بیاتی منش از کرمان اجرا می کنند. جشنواره چهاردهم به صورت غیررقابتی برگزار می شود و همچنان به دلیل شرایط کرونا محدودیت‌هایی برای حضور مخاطبان و البته شرکت کنندگان وجود دارد. سال گذشته این جشنواره کاملا مجازی برگزار شد اما امسال جشنواره در باغ موزه وزیری و فضای باز برگزار می شود و در نهایت میزبان ۱۱۰ نفر از هنرمندان و عوامل اجرایی در کرمان است. اجراها یک روز قبل ضبط و با یک روز تاخیر در سامانه پخش https://ifmf.ir/ در دسترس مخاطبان چه در داخل و چه در خارج از ایران قرار می‌گیرند. علاوه بر شهر کرمان، جشنواره چهاردهم در سه شهرستان این استان از جمله بابک، سیرجان و رفسنجان نیز برگزار می شود و تمامی اجراها در فضای باز خواهد بود. در نهایت اختتامیه...

0

در جست‌وجوی  گنج‌های پنهان سنگلج:همزمان با هفته تهران و سالروز تاسیس تماشخانه سنگلج، برنامه آشناسازی راهنمایان گردشگری با بناهای تاریخی محله سنگلج که اغلب پشت درهای بسته پنهان مانده‌اند، برگزار شد.

مریم جمالی ـ دبیر کمیته تخصصی حفظ و احیای میراث فرهنگی انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران ـ به ایسنا گفت که برنامه آشناسازی راهنمایان گردشگری با بناهای تاریخی محله سنگلج به مناسب هفته تهران و پنجاه و ششمین سالگرد تاسیس تئاتر سنگلج با همکاری انجمن سنگلج و این کمیته تخصصی برگزار شد تا بناهای حفاظت و احیاشده در این محله قدیمی تهران به عنوان جاذبه گردشگری معرفی شوند. او بیان کرد: معتقدیم تهران و به‌ویژه محله سنگلج جاذبه‌های تاریخی دارد که بعضی از آن‌ها مرمت شده و برخی دیگر به مرمت نیاز دارند. بیشتر این بناها فقط ظرفیت هستند و هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده‌اند و در دسترس گردشگران قرار ندارند و بیشتر آن‌ها هم به روی بازدیدکنندگان بسته‌اند. جمالی گفت:‌ انگیزه ما از راه‌اندازی این گشت‌های تخصصی، ‌ جریان‌سازی برای تبدیل ظرفیت مغفول‌مانده محله‌های قدیمی تهران همچون سنگلج و تبدیل آن‌ها به جاذبه گردشگری است. به گزارش ایسنا، راهنمایان گردشگری در این گشت نخست از خانه پدری جلال آل احمد واقع در خیابان کارکن اساسی محله سنگلج دیدن کردند، خانه‌ای که بر سردر آن هنوز تابلوی «خانه باستان‌شناسان ایران» نصب، اما داخل آن مخروبه و بیغوله شده است و سرمایه‌گذاری که در یک سال گذشته حاضر به مرمت و...

0

همایش آواهای مذهبی استان سمنان برگزار شد/ دامغان مهد آئین سنگ‌زنی

شاهرود – همایش آواها و نواهای مذهبی استان سمنان با حضور پیرغلامان، مسئولان، کارشناسان و مداحان سراسر دیار قومس با موضوع ضرورت احیای نواهای محلی در آئین عزاداری به میزبانی شاهرود برگزار شد. به گزارش خبرنگار مهر،  نخستین همایش آواها و نواهای مذهبی استان سمنان به میزبانی تکیه بازار شاهرود و باهدف تجلیل از پیر غلامان اهل‌بیت (ع) و تبیین راهکارهای جلوگیری از باورهای نادرست در مراسم مذهبی با حضور مسئولان، مداحان، پیر غلامان و همچنین مسئولان استانی و شهرستانی طی دو روز برگزار شد. در این مراسم پیرغلامان حسینی در رشته‌های سحر خوانی و مناجات، پامنبری و واویلا خوانی، مرثیه‌خوانی، نوحه‌خوانی، روضه‌خوانی و مصیبت‌خوانی، چاوش‌خوانی، تعزیه، سنگ‌زنی و چراغ و واقعه خوانی شرکت کردند و هنر خود را در این همایش دوروزه به معرض عرضه گذاشتند. در این مراسم و طی تحقیق‌های گسترده‌ای که طی دو سال در سطح استان سمنان انجام شد ۱۲۰ پیر غلام برای شرکت در همایش به‌صورت شهرستانی معرفی شدند که درنهایت از بین آن‌ها ۵۳ نفر به مرحله استانی راه یافتند. دامغان مهد آئین کهن است نماینده خانه مطبوعات در دامغان در این مراسم به خبرنگار مهر گفت: روستای صالح آبادو دامغان در ۲۲ کیلومتری جنوب این شهرستان در مسیر جاده جندق -اصفهان قرار دارد که همه‌ساله آئین...