آیینه/پژوهشی در پیشینه و ریشه نوقان و نوغان صنعت نوغان در ایران دکتر محمدحسن ابریشمی
اشاره:آنچهمیخوانید ادامه نوشته نویسنده درباره ۲ واژه فارسی ( نوقان و نوغان) است. سخن در شماره قبلی از موارد استعمال این کلمه در نامههای قدیمی بود و اینک ادامه گفتار. *** … و اگر باران نیاید اولاً امراض زیاد خواهد شد، ثانیاً ضرر کلی به برنج خواهد رسید… و بسیار کم است که هر دو زراعت در یک سال خوب بشود و آفت به یکی از آنها نرسد… در این شهر برف و یخ به هم میرسد و برف بیش از یخ است… عقیدة اهالی این است که هر سال برف زیاد بیاید آن سال «نوغان» و برنج خوب و امراض کم است… نویسنده در معرفی پارهای از نواحی گیلان نوشته است (ص ۴۴):بلوک عمارلو. قهپایه] کوهپایه[ است، هم برنج و ابریشم محصول دارد، هم گندم و جو و مزارع و مواشی، و متصل به خاک قزوین…بلوک ماسوله. زراعت، برنج و «نوغان» ندارد، جو و گندم است… طوالش. از توابع گیلان ] است[ و قراء قشلاقی و ییلاقی دارد. و زراعت و محصول املاک قشلاقی آن برنج و «نوغان» است، و محصول املاک ییلاقی آن گندم و جو… و ]پنج بلوک آن[ گرگان رود، طالش دولاب، اسالم، شندرمن و ماسال است. در یکی از اسناد امینالضرب، با تاریخ ۲۹...