«جوین» جاده ابریشم دیروز مسیر گردشگری امروز

 

 

سبزوار-شهرستان جوین، یکی از شهرستانهای استان خراسان رضوی و از توابع سبزوار است که در گذشته در مسیر جاده ابریشم و امروزه در مسیر بسیاری از گردشگران واقع شده است.

 

خبرگزاری مهر– گروه استان ها : جوین برگرفته شده از نام «کویان» یا جمع کوی  و «کوی» به معنای شاه در زبان فارسی پهلوی است.

تا زمان صفویه این نام در منطقه وسیع جوین از برزنون نیشابور گرفته تا قومس (دامغان و شاهرود) رایج بوده است که با گذر زمان تغییرات از زمان قبل از اسلام تا بعد از اسلام در نام آن ایجاد شده است «کویان» تبدیل به گویان شده و بعد از مدتی به «گوین» و بعد از ورود اعراب به ایران به جوین تبدیل شده است.

جوین در مسیر راه ابریشم قبل از اسلام و راه کاروانی خراسان – عراق بعد از اسلام قرار داشت و بسیار پر رونق بود.

جوین از زمان قاجاریه  و سلطنت ناصرالدین شاه از رونق افتاد به علت اینکه حاکم آن الهیارخان قلیچی و بعد از او سلیمان خان نوه ی الهیارخان با حکومت قاجار مخالفت کردند و بعد از لشکرکشی به جوین این شهر و آق قلعه شهر مرکزی جوین از بین رفت.

بعد از این دوره در حق مردم جوین ظلم شد و تاریخ آن را به تاراج بردند.

این شهرستان تا سال ۱۳۶۹ یکی از بخش‌های شهرستان سبزوار بود که در سال ۱۳۷۳ شهرداری آن ابلاغ گردید و در سال ۱۳۸۷ به شهرستان ارتقا یافت.

دیدنی های جوین

شهرستان جوین با قدمت دیرینه از شمال به شهرستان اسفراین در خراسان شمالی، از جنوب به شهر داورزن، از شرق به شهرستان خوشاب و از غرب به شهرستان جغتای محدود می شود.

جوین نیز در مسیر ارتباطی استان های گلستان ، خراسان رضوی و شمالی نیز واقع شده است .

نشانه های دیر پای عظمت فرهنگ و تمدن جوین آثار و ابنیه و محوطه های باستانی متعدد و متنوعی است كه در سرتا سر شهرستان بجا مانده است .

در مجاورت شهر نقاب مركز شهرستان جوین  واقع در دشت این شهرستان ، محوطه وسیع باستانی مورد شناسایی قرار گرفته است كه سه الی چهار هزار سال پیش جامعه كشاورز و صنعتگر در آن سكونت داشته اند.

عبور شاهراه بزرگ خراسان نیز در دو شاخه  كاروانی و چاپاری از دشت جوین ، مراكز بزرگ فرهنگ و اقتصاد شرق به غرب عالم را اتصال می داده است و همچنین در زمان پارتیان این ناحیه جزو قلمرو پارتیان بوده است و چهار تاقی ریوند و آتشكده آذر برزین مهر نیز از جمله معماری ساسانی این منطقه است.

شهر تاریخی آق قلعه

از آثار تاریخی جوین می توان به شهر تاریخی آق قلعه اشاره كرد كه بنا به شواهد باستان شناسی محوطه وسیع و محصور كه در شهر تاریخی آق قلعه نام دارد ، شالوده و اساس شهری همانند سلطانیه می باشد.

این شهر در قرن هشتم هجری در آق قلعه فعلی پایه گذاری شده است و تنها بخش جنوبی آن به صورت خشتی و گلی در اوایل دوران قاجار مسكونی بوده است كه در غرب شهر نقاب واقع شده است.

از دیگر بناهای تاریخی شهرستان جوین بنای امام زاده قاسم (ع) روستای سیرغان در پنج كیلومتری شهر نقاب است كه ساختار معماری آن، ویژگی های ابنیه دوره تیموری را القا می کند.

نمای بیرونی آرامگاه هشت ضلعی است و در ضلع جنوبی آن ایوان هایی با پوشش گنبدی و سكوهای طرفین واقع شده است و فضای داخلی بقعه در سه طرف دارای شاه نشین عمیق با طاقهای طرفین می باشد كه با استفاده از فیلپوش در گوشه بنا پلان ها به هشت ضلعی تبدیل و گنبدی رفیع بر روی آن استوار شده است.

این بنا به لحاظ معماری شباهت زیادی به بقعه هفت معصوم روستای كروژده جوین و آرامگاه شاهزاده عبدالله جغتای دارد.

از جمله مناطق تاریخی شهرستان جوین همچنین می توان به بقعه تاریخی امام زاده هفت معصوم ، بقعه و آرامگاه سعد الدین حمویه جوینی و آرامگاه خواجه نجم الدین كبری اشاره كرد.

از جمله هنرهای سنتی و سوغات شهرستان جوین كه در حال حاضر رایج ترین هنر سنتی می باشد بافت قالی و قالیچه و پشتی است كه در شهر و روستاهای آن رواج داد و بیشتر طرح ها در نقش قالی جوین بلوچی و كردی استفاده می شود.

سوغات این ناحیه شامل كلوچه شیرین محلی و زنجفیلی ، سیاه دانه و زیره سبز است.

آبشار بید

آبشار بید جوین نیز در فاصله ۴۰ كیلومتری از شهر نقاب، در مجاورت راه روستای بید است كه پس از طی پنج كیلومتر به محدوده سرسبز با چشم انداز هایی طبیعی منتهی می شود.

به دلیل وجود آبشار بید در این منطقه، گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری به آن سفر می كنند و درختان متنوعی نیز در محدوده آبشار سایه دلپذیری را برای مسافران خسته ایجاد كرده است.

سد «یام»

یكی دیگر از مناطق طبیعی جوین، سد«یام» است، این سازه آبی در فاصله ۲۰ كیلومتری جنوب غربی شهر نقاب واقع شده و از نوع خاكی با هسته رسی است.

سد یام به عنوان یكی از نقاط گردشگری منطقه جوین به دلیل آب وهوای مطبوع و محیط طبیعی دریاچه همه روزه تعداد زیادی از دوستداران طبیعت را به سوی خود می كشاند.

روستای گردشگری بیدخور

روستای گردشگری بیدخور از دیگر دیدنی های شهرستان هم در فاصله ۴۵ كیلومتری شهر نقاب در دهستان پیراكوه شهرستان جوین واقع شده است.

این روستا به دلیل استقرار در دامنه كوه های جنوبی دارای آب و هوای كوهستانی با زمستان های سرد و تابستان های معتدل و خوش آب و هوا است، زمین های شمالی روستا به دشت جوین منتهی می شود.

این منطقه به لحاظ صنعتی قابل توجه است و كارخانه های جمكو، قندشیرین، اسید سیتریك و فروكروم در چند كیلومتری منطقه واقع شده است.

آب آشامیدنی و مصرفی ساكنین روستا از طریق قنات و رودخانه«اندوقان» تامین می شود و همچنین به دلیل وجود بقعه امامزاده سید احمد (ع) از نقاط گردشگری، زیارتی هم می باشد.

علاوه بر آن در محدوده روستا چند اثر تاریخی از جمله برج قلعه، حمام قدیمی، آسیاب ،غار و پناهگاه وجود دارد.

جوین مورد توجه گردشگران

مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان جوین در این رابطه به مهر گفت: باتوجه به قرار گرفتن شهرستان جوین در مسیر مواصلاتی استان خراسان شمالی ،گلستان و خراسان رضوی مسافران زیادی این مسیر را به لحاظ سرسبزی انتخاب می كند.

محمد طاهریان مقدم با بیان اینکه تمامی دستگاه های عضو ستاد تلاش خود را جهت ارائه خدمات هرچه بیشتر به مسافران  انجام می دهند ادامه داد: به منظور جذب و آشنایی گردشگران با جاذبه های طبیعی این شهرستان نسبت به توزیع چهار هزارنسخه اقلام تبلیغاتی و فرهنگی در نوروز امسال اقدام شده است.

دبیر ستاد اجرایی خدمات سفر شهرستان جوین افزود: این اقلام شامل سه هزار بروشور، نقشه گردشگری شهرستان جوین، نقشه ایران، نقشه مشهد، کتابچه راهنمایی مشهد، کارت پستال بناهای شهرستان جوین و سایر اطلاعات مورد نیاز بوده است

بازدیدها: 101