دسته: مقالات

0

برگزار ی مراسم یادبود استاد منوچهر ستوده در دانشگاه تهران

  مراسم یادبود دانشمند فقید دکتر منوچهر ستوده به همت گروه تاریخ دانشگاه تهران به همراه انجمن علمی دانشجویان تاریخ در دانشگاه تهران برگزار می‌شود.   در این مراسم دکتر احسان اشراقی، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، دکتر محمدباقر وثوقی، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، دکتر رسول جعفریان، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، سیدجواد میرهاشمی، مستندساز سخنرانی خواهند کرد. همچنین بخشی از فیلم مستند «یک قرن و سه سال» که درباره زندگی دکتر ستوده است، نمایش داده خواهد شد. مراسم یادبود دانشمند فقید استاد ستوده، یکشنبه ۲۹ فروردین از ساعت ۱۱ تا ۱۲ و ۳۰ دقیقه در تالار استاد باستانی پاریزی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برپا می‌شود. بازدیدها: ۸۱

0

رستنی‌های تاریخ طبری تاریخ/مقاله ای از دکتر حسن ابریشمی-۳

                  همان سان که گذشت، بلعمی «درخت مُورد» را از ارمغان‌های بهشتی فرستادة خداوند برای حضرت آدم برشمرده است. بلعمی، در شرح «نبوت موسی علیه‌السلام» روایت دیگری نقل کرده است، و در آن به تفاوت نظرهای گذشتگان دربارة جنس چوب «عصای موسی» اشاره می‌کند. این روایت در تاریخ بلعمی و تاریخنامة طبری با اختلافاتی اندک آمده است.۳۲ که در اینجا شرح تاریخ بلعمی با اختصار نقل می‌شود: … چون از شب لختی بشد، موسی علیه‌السلام از دور بر کنارة کوه آتشی دید بر سر درختی… موسی عصا بر گرفت و برفت، چون به نزدیک رسید، آتشی دید بر سرِ درختی، نه بر زمین؛ ایدون گوئید که آن درخت «عوسج» بود. و عوسج خاربنی بود بزرگ،۳۳ همچند[‎به اندازة]‎‏ باخک[‎در تاریخنامة طبری «ناحک»؛ این هر دو کلمه بی‌معنی است، و باید تصحیف «نمتک»: نوعی زالزالک یا دولانه باشد‏]‎؛۳۴ و به خبر ایدون آمدست که از همه درختان بر زمین نخست درخت عوسج رُست؛ و نخستین چیزی که از بهشت آمد بر زمین، و امروز او را همی بینند، «حجر الاسود» است، و به «خانة کوه» نهاده است. و گروهی گفتند که «عصای موسی» از این «درخت عوسج» بود، و گروهی گفتند از «درخت مورد» بود.‏...

0

رستنی‌ها در تاریخ طبری تاریخ/مقاله ای از دکتر حسن ابریشمی ۱

            طبری (ابوجعفر محمدبن جریر، تولد ۲۲۴ در شهر آمل طبرستان، وفات۳۱۰،۱ در همانجا) مورخ، مُفَسِّر و فقیه بزرگ ایرانی، شهرت جهانی دارد. طبری آثارش را به زبان عربی نوشته، و اثر معروف وی تاریخ الرسل و الملوک، معروف به تاریخ طبری، است. در این کتاب ضمن شرح وقایع تاریخی، از آغاز آفرینش تا روزگار مؤلف، از برخی درختان، میوه‌ها، گل‌ها و به طور کلی رستنی‌ها و پدیده‌های گیاهی سخن رفته، و گاه برحسب اقتضا شرحی در معرفی یا خصوصیات برخی از آنها آمده است. بخش‌هایی از تاریخ‌الرسل و الملوک به امر منصوربن نوح سامانی توسط ابوعلی بلعمی (وفات ۳۶۳) به فارسی برگردانده، و گاه نکات و دقایقی مهم بر مطالب طبری افزوده که مخصوصاً دربارة رستنی‌ها درخور توجه است. بخشی از این ترجمه که به تاریخ بلعمی معروف شده، با تصحیح روانشاد ملک الشعراء بهار، و به کوشش مرحوم محمد پروین گنابادی، در سال ۱۳۴۱ توسط وزارت فرهنگ انتشار یافته است.۲ همین بخش از ترجمه به کوشش آقای محمدروشن تحت عنوان تاریخنامة طبری در سال ۱۳۷۴ منتشر شده، چهار سال بعد بخش‌های دیگری از آن به همت ایشان انتشار یافته است. نکتة قابل تعجب و در عین حال تمجید آن که تاریخ الرسل و الملوک...

0

شماره ۱۷۶ هفته نامه «رودکی» منتشر شد

      کوتاه فرهنگی     پنجشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۴   یکصدوهفتادوششمین شماره هفته‌نامه اجتماعی، فرهنگی، هنری رودکی به صاحب امتیازی، مدیر مسئولی و سردبیری محمد عزیزی منتشر شد. عکس و تیتر روی جلد این شماره رودکی به استاد دکتر شفیعی کدکنی با این عنوان اختصاص دارد.عناوین تعدادی از مطالب این شماره رودکی به شرح زیر است: رکورد حضور زنان در مجلس، شهریار وفاداری عهد و پیمانش، خانواده در نمایشنامه‌های رادی، انعکاس تجربه‌های بزرگان موسیقی و… شماره جدید رودکی با بهای ۲۰۰۰تومان و در ۱۶ صفحه منتشر شده است. تخفیف۲۰درصدی «کتاب‌سرا» در اسفند انتشارات کتاب‌سرا به روال سال‌های گذشته از امروز تا پایان سال محصولات فرهنگی خود را با تخفیف ۱۰ تا ۳۰درصد عرضه می‌کند. علاقه‌مندان به نشانی خیابان خالداسلامبولی، خیابان ششم، کوی دل‌افروز، پلاک۱۷ مراجعه کنند. بازدیدها: ۸۹

0

مدیرکل یونسکو‌: ایرج افشار نقشی تکرار نشدنی در گسترش ایران شناسی در جهان داشت

  سرویس فرهنگی، هنری: آیین بزرگداشت زنده‌یاد ایرج افشار، چهارمین رییس کتابخانه ملی همزمان با پنجمین سالروز درگذشت مرحوم افشار با عنوان “برمدار ایران” عصر روز گذشته با حضور اندیشمندان و فرهیختگان و رونمایی از دو اثر ارزشمند «فرزانه ایران‌مدار» و «دوره کامل ۴۵ جلدی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران» برگزار شد. به گزارش خبرنگار ما، در آغاز این مراسم دکتر سید رضا صالحی‌امیری، رییس کتابخانه ملی، ضمن ادای احترام به جایگاه علمی و معنوی مرحوم ایرج افشار گفت: توفیق این را داریم که امروز از شخصیت برجسته‌ای مانند ایرج افشار تجلیل کنیم. این چنین تجلیل‌ها به ما می‌آموزد که باید شخصیت‌های بزرگ را ارج نهاد. این بزرگداشت در ادامه سلسله برنامه‌هایی است که برای استادانی برگزار می‌شود که ریشه در کتابخانه ملی دارند. وی با اشاره به تجلیل از مرحومه پوری سلطانی، عبدالله انوار و کامران فانی و دیگر چهره‌های فرهنگی در کتابخانه ملی اظهار کرد: ایران و ایرانی به «ایرج افشار» و خدمات وی مدیون است. هرجا سخن از ایران‌شناسی به میان می‌آید بی‌درنگ به یاد ایرج افشار می‌افتیم. رییس کتابخانه ملی با بیان این‌که تمدن ایران و اسطوره‌های آن در دنیا گسترش پیدا کرده است، افزود: این گسترش را مرهون و مدیون خدمات قابل توجه مرحوم ایرج افشار هستیم....

0

رونمایی از سردیس دکتر غلامرضا اعوانی

              چ     آیین تجلیل از دکتر غلامرضا اعوانی، چهره ماندگار علمی کشور به همت دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، بنیاد ملی نخبگان استان و سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری سمنان برگزار و همچنین از سردیس وی رونمایی شد. به گزارش آنا، همزمان با ایام دهه فجر، مدیران دستگاه‌های اجرایی استان و شهرستان، روسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، دانشگاهیان، دانشجویان، فرهیختگان، دانش پژوهان و عموم مردم قدر‌شناس سمنان در سالن شهید استاد مرتضی مطهری سمنان گردهم آمدند تا در مراسمی از دکتر غلامرضا اعوانی، چهره ماندگار علمی کشور و استاد فلسفه قدردانی و از سردیس وی رونمایی کنند. همچنین پیش از این طی مراسمی، ساختمان دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی سمنان بر اساس تصمیم هیات رئیسه این واحد دانشگاهی به نام پروفسور غلامرضا اعوانی نام‌گذاری ‌شد. مهدی سلطانی‌فر، معاون دانشجویی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی سمنان، درباره تجلیل و تکریم از دکتر اعوانی گفته بود: «دانشگاه آزاد اسلامی بر تجلیل از جایگاه و شخصیت مفاخر و مشاهیر علمی و فرهنگی تاکید بسیار دارد و بر این اساس همواره تلاش کرده است تا در استان‌های مختلف نسبت به معرفی و تجلیل از این سرما‌یه‌های انسانی حرکت کند.» وی افزود: «پروفسور غلامرضا اعوانی از مشاهیر و...

0

مبادلات فرهنگی فلاحتی ایران و هند از همشهری پژوهشگرو محقق دکتر محمد حسن ابریشمی

۱   درآمد از خویشاوندی نژادی اقوام هند و ایرانی و ریشة مشترک زبانهای باستانی و فراموش شدة این دو ملت که بگذریم، باید یادآور شویم سرزمین هند منطقة بیستم مالیاتی داریوش بود. نام این سرزمین (ایندیا: ‏India‏) نیز برگرفته از نام ایرانی آن در پارسی باستان است.۱ آرنولد توین‌بی با این پرسش که چرا کوروش اول (که پدرش او را کورور ‏Kuru‏ می‌نامید) نام پسر خود را کمبوجیه گذاشت؟ و با طرح دو واژة «کمبوجیه» و «کورو» به عنوان اسم مکان ـ از یک سو در ماورای قفقاز (که جغرافیانویسان یونانی رود کور یا ارس را سیروس (کوروش) و بخشی از حوضة سفلای رودهای ارس، کورو را کمبیزنه ر ‏Cambyzone‏ می‌نامیدند)، و از سوی دیگر در هندوکش و شبه‌جزیرة هند ـ احتمال می‌دهد «این دو قومی که اسمهای خود را روی سرزمین زیستگاه خود گذاشتند با یکدیگر ارتباط و بستگی نزدیک می‌داشته‌اند.۲ نشانه‌های بسیار از روابط فرهنگی و مدنی این دو ملت در منابع کهن وجود دارد. دارمستتر در باب نواحی و کشورهای بین هند و ایران (چون کابل، قندهار، سیستان و غیر آن) می‌گوید: «این نواحی که در قرون قبل از میلاد تا یک قرن بعد از میلاد به نام هندسفید نزد مورخان معروف است، پیوسته تا زمان فتوحات...

دادگری و برکات خداوندی (در منابع کهن و نصیحه الملوک امام محمد غزالی*) از همشهری و محقق ارجمند دکتر محمد حسن ابریشمی 0

دادگری و برکات خداوندی (در منابع کهن و نصیحه الملوک امام محمد غزالی*) از همشهری و محقق ارجمند دکتر محمد حسن ابریشمی

   ایرانیان از روزگاران کهن بر آن باور بوده‌اند که عدل حاکم بر جوامع بشری در وضعیت شرایط زیستی و اقلیمی و نیز خلق و خوی انسان‌ها و حتی حرکات و رفتار جانداران تأثیر می‌گذارد، و تناسب یا رابطه‌ای بین عدالت با تغیرات اوضاع طبیعی و دگرگونی‌های شرایط زیستی برقرار است. به گونه‌ای که چون دادگری رخت بربنددد و ستمگری بر جامعه‌ای حاکم شود بلایای طبیعی فزونی می‌گیرد، میزان محصولات کشاورزی و دامی کاهش پیدا می‌کند و فقر، فساد، آفت‌ها، بیماری‌ها، جنگ و ننگ فراگیر می‌شود. حتی آنچه در باب خیر و شَرّ به ذهن حاکم یا سلطان خطور می‌کند اثرات آن به منصّه ظهور می‌رسد و افزایش و کاهش میزان نعمات را در پی دارد. پیشینه این گونه پندارها و باورها به عهد باستان می‌رسد که نمونه‌هایی از آنها در متون کهن آمده است. برخی از دانشمندان و مورخان بعد از اسلام در آثار خویش داستان‌هایی کهن در این باب آورده و سخنان حکمت‌آمیز، با چنین مضامینی، از شخصیت‌های عهد باستان نقل کرده‌اند، از اقدامات و گفته‌های هوشنگ سرسلسله پیشدادیان تا داستان‌های دادگری اردشیر بابکان، بهرام گور و انوشیروان از سلسله ساسانیان در آثار آنان توان یافت. امام محمدغزالی فقیه و دانشمند بزرگ جهان اسلام نیز با استفاده از منابع...