در منابع کهن و نصیحه الملوک امام محمد غزالی* دادگری و برکات خداوندی ازهمشهری عزیزمان استاد محمد حسین ابریشمی – بخش اول
ایرانیان از روزگاران کهن بر آن باور بودهاند که عدل حاکم بر جوامع بشری در وضعیت شرایط زیستی و اقلیمی و نیز خلق و خوی انسانها و حتی حرکات و رفتار جانداران تأثیر میگذارد، و تناسب یا رابطهای بین عدالت با تغیرات اوضاع طبیعی و دگرگونیهای شرایط زیستی برقرار است. به گونهای که چون دادگری رخت بربنددد و ستمگری بر جامعهای حاکم شود بلایای طبیعی فزونی میگیرد، میزان محصولات کشاورزی و دامی کاهش پیدا میکند و فقر، فساد، آفتها، بیماریها، جنگ و ننگ فراگیر میشود. حتی آنچه در باب خیر و شَرّ به ذهن حاکم یا سلطان خطور میکند اثرات آن به منصّه ظهور میرسد و افزایش و کاهش میزان نعمات را در پی دارد. پیشینة این گونه پندارها و باورها به عهد باستان میرسد که نمونههایی از آنها در متون کهن آمده است. برخی از دانشمندان و مورخان بعد از اسلام در آثار خویش داستانهایی کهن در این باب آورده و سخنان حکمتآمیز، با چنین مضامینی، از شخصیتهای عهد باستان نقل کردهاند، از اقدامات و گفتههای هوشنگ سرسلسلة پیشدادیان تا داستانهای دادگری اردشیر بابکان، بهرام گور و انوشیروان از سلسلة ساسانیان در آثار آنان توان یافت. امام محمدغزالی فقیه و دانشمند بزرگ جهان اسلام نیز با استفاده از...