در منابع کهن و نصیحه الملوک امام محمد غزالی- بخش سوم دادگری و برکات خداوندی (استاد محمد حسین ابریشمی)
مسعودی [مورّخ سدة ۴] از قول انوشیروان نقل کرده است: «پادشاهی به سپاه است، و سپاه به مال، و مال به خراج [مالیات] و خراج به آبادی [کشاورزی] و آبادی به عدل، عدالت به اصلاح عمال، و اصلاح عمال به درستکاری وزیران است، و سرهمة این است که شاه مالکِ نفس خویش باشد و آن را تأدیب کند که مالک آن، و نه مملوک آن، باشد» [مسعودی، ۱۳۴۴، ۱ر۲۶۴]. نجم رازی مضامینی دلنشین با این عبارات دارد: «به حقیقت جهان به مردم آبادان است و مردم به قُوت زنده‌اند، و قُوت از زراعت حاصل آید، و زراعتِ به امن از عدل خیزد و عدل از پادشاه عادل آید، و به ضد این خرابی جهان از پادشاه ظالم است» [نجم رازی، ۱۳۸۱، ۱۲۶]. افضل‌الدین ابوحامد کرمانی، همان مطلب عربی ابن قتیبه را با انتساب به منصور دوانیقی [خلیفه‌ی عباسی، حکومت ۱۳۶-۱۵۸]، نقل و نیز ترجمه کرده است: «مُلک را به مرد توان داشت و مرد به مال، و مال به عمارت به دست آید و عمارت به عدل میسّر شود» [کرمانی، ۱۳۳۹، ۲۷]. غزالی از دادگستری انوشیروان با تمجید فراوان یاد کرده، و از عمران و آبادی و امنیت در عهد او سخنها گفته و از جمله نوشته است: «… و سیاست...
