گفتنی هایی از همایش رونمایی کتابی کم نظیر(رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری) نوشته پژو هشگر گرانقدر همشهری عزیزمان دکتر محمد حسن ابریشمی

گفتنی هایی از همایش رونمایی کتابی کم نظیر

روز دوشنبه ۲۵  اردیبهشت ۱۴۰۲ ،همایشی تخصصی توسط مرکز نشر دانشگاهی ، در محل نمایشگاه کتاب ( مصلی امام خمینی ، رواق غربی ، سرای علمی و فرهنگی دانشگاهی )از ساعت ۱۶ تا ۳۰/ ۱۷بر گزار شد . سخنرانی  های این همایش به معرفی و رونمایی کتاب به راستی کم نظیر رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری ،اثر پژو هشگر توانا و همشهری گرانقدر ما استاد محمد حسن ابریشمی ، اختصاص یافته بود .در این همایش که جمعی از اساتید و پژوهشگران و دانش پژوهان رشته های مختلف علوم و کشاورزی و تاریخ حضور داشتند . ابندا دکتر فردین منصوری ، معاون پژوهشی ،مرکز  نشردانشگاهی، با عرض خیر مقدم به اساتید ارجمند و حضار محترم خانم ها و آقایان ، و باسپاس از تلاش های خستگی ناپذیراستاد ابریشمی در پژوهش های پر دامنه و عمیق ایشان ودر باب تالیف مباحثی از تاریخ کشاورزی ایران ، که مرکز نشر دانشگاهی افتخار چاپ و انتشارکتاب پسته ایران شناخت تاریخی در سال ۱۳۷۳و کتاب رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری ( کتاب حاضر )راداشته است . اولی کتاب گزیده سال گردید ،و دومی کتاب گزیده قابل تقدیر سال ۱۴۰۱ شده است . دکتر منصوری در پایان صحبت خود، از آقای دکتر علی درستکار در خواست کرد اعلام برنامه و زمان بندی سخنرانان و اداره همایش را عهده دارشوند .

دکتر درستکار با خوش آمد گویی به حضار محترم ، و تشکر از مدیران مرکز نشر دانشگاهی ، با معرفی سخنرانان : دکتر محمد حسن ابریشمی مولف کتاب ، دکتر رضا شعبانی استاد دانشگاه در رشته تاریخ ، مهندس محمد علی طهماسبی متخصص کشاورزی ( معاون باغبانی پیشین وزارت جهاد کشاورزی )، مدت سخنرانی هریک از آنان را اعلام کرد، و سپس میکروفن را به آقای دکتر ابریشمی سپرد در پی آن همشهری گرانقدر ما استاد محمد حسن ابریشمی سخن را با معرفی خود آغاز کرد:

این هیچمدان محمد حسن ابریشمی متولد ۱۳۱۸ در تربت حیدریه ، از دوران کودکی در مکتب خانه و دبستان و پس از آن ، یعنی از پنج شش سالگی تا کنون ( ۸۴ سالگی )همواره کتاب خریده و خوانده است ، هیچگاه در این مدت طولانی عشق به کتاب و مطالعه و تحقیق رهایم نکرده است.به قول ادیب صابر ترمذی ( قرن ششم هجری ) : ” گویند که هر چیز به هنگام بود خوش / ای عشق په چه چیزی که خوشی که در همه هنگام “

شرح دوران زندگانی و عناوین تالیفات و مقالات این هیچمدان در شبکه های اجتماعی مختلفی در فضای مجازی وارد شده است . ضمن آنکه خود م هیچ گونه آشنایی با کامپیوتر و چگونگی استفاده از این شبکه ها و فضای مجازی را ندارم . با این حال به اصرار و خواست برخی از دوستان و پژوهشگران ارجمند ،ایجاد سایتی به نام خود سفارش داده ،که خیلی از مقالات و نیز زندگی نامه ام در آن سایت قابل ملاحظه و مطالعه است .در شرح دوران زندگی مخلص که با فراز و شیب های فراوان همراه بوده است ، اسامی خیلی از دانشمندان و بزرگانی که مشوق ادامه کار پژوهشی اینجانب بوده اند، و به راستی نافذ و موثر بوده ،در مقدمه تالیفات و نیز در این سایت آمده است . در این میان شادروان ایرج افشارنقش بسیار بارز و ارزنده ای در تشویق و ترغیب این هیچمدان داشته اند .  به خصوص سپاس قلبی و عمیق خود را از مراحم این دانشمند بزرگ بسیار دان جهانی ،و نخستین برگ کتاب رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری  مطلبی با خط نستعلیق به این شرح آورده ام :

به یاد و نام شادروان ایرج افشار که چیز ها از ایشان آموختم ، این کتاب را به تمامی دوستان و دوستداران و فرزندان و خوانندگان آثار آن دانشمند گرانقدر در سراسر ایران و جهان تقدیم می دارم .

باری ،باز گردم به طبری ( محمد بن جریر ، اهل آمل طبرستان ، وفات ۳۱۰ هجری قمری )، مورخ و مفسر نامدار ایران و جهان اسلام ،که آثار گرانبهای بر جای مانده وی می تواند در تدوین و تالیف تاریخ علوم و فنون مختلف ، چون تاریخ علم ، تاریخ نجوم ، تاریخ پزشکی ، تاریخ هنر، تاریخ معماری و نیز تاریخ دین و فلسفه و نیز ادبیات و به خصوص  تاریخ کشاورزی به کار آید.دانشمندان و پژوهشگران غربی در تالیف تاریخ علوم و فنون مختلف ایران پیش قدم بوده اند ، از آن جمله آثاری در باب تاریخ ایران و رشته های مختلف تاریخ علوم و فنون ، ادبیات ، هنر ، معماری ، نجوم ، پزشکی ، فلسفه و دین ایران آثاری منشر کرده و کمتر از آثار طبری بهره گرفته اند . با این همه نویسندگان و ایرانشناسان و مورخان طی دو قرن گذشته در باب تاریخ کشاورزی ایران ،نسبت به سایر مقولات تاریخ ایران،کمتر مطلبی نوشته اند .بهمین دلیل ناشناخته ها در باب تاریخ کشاورزی ایران زیاد،و گفتنی فراوان است .علت نپرداختن به این حوزه ،دردرجه نخست ،پراکندگی و نیزمختصر بودن  اطلاعات مکتوب در باب موضوعات و مباحث تاریخ کشاورزی ایران ،مندرج در معدودالواح و سنگ نگاره ها ،اندک نوشته های باستانی ،وهمچنین آثار و نوشته های بعد از اسلام ، پراکنده در لابه لای سطور هزاران کتاب و رساله کهن فارسی و عربی وغیر آن،از دیر باز تا پایان عصر قاجار( آغاز قرن حاضر ۱۴۰۰ ش و ۱۹۲۱ م )است ، براین مستندات باید شواهد و آثاری چون درختان تناور کهن با عمر چندصد و گاه بیش از دو تا سه هزار سال ،و نیز نام مواضع و آبادیهای برگرفته از اسامی ” رستنی ها “و ” مزروعات”  و ” پدیده های نباتی “و منابع آب و آبیاری ” را افزود.

از دلایل دیگر در دسترس نبودن منابع خطی عربی و فارسی دوران های گذشته ،و نیز نسخ چاپی بسیار محدودو اکثرا”پر غلطی است که در عصر قاجار در هندو عثمانی و ایران و نیز انگلستان و آلمان و فرانسه در تیراژی اندک انتشار یافته . دلیل دیگر دشورای فهم مطالب و نوشته های ادوارگذشته است و ،سخت تر از آن یافتن اسامی رستنی ها و پدیده های نباتی ، مزروعات ، و نیز موضوعات و مباحث مربوطه به امور فلاحت و تاریخ کشاورزی در این گونه منابع بوده است .حتی برخی از دانشمندان و ادیبان و نویسندگان و پژوهشگران ایرانی و خارجی در زمینه تاریخ یا فرهنگ و تمدن که از بعضی مطالب متون کهن خطی و منابع چاپی قدیم بهره گرفته یا به تصحیح و انتشارنسخ خطی پرداخته اند، در نقل صحیح اسامی رستنی ها و پدیده های نباتی و نیز برخی اصطلاحات مربوطه به امور فلاحت ،یادرک درست مفاهیم آنها دچار اشتباهاتی ، گاه فاحش شده اند .این گونه اشتباهات ناشی از عدم آشنایی آنان به امور کشت و کار و شناخت درست از کشتنی ها و رستنی ها و پدیده های نباتی ،و نیز اسامی و واژگان و اصطلاحات مربوطه و منسوب به آنها طی ادوار گذشته بوده است .از این گونه اشتباهات در ترجمه فارسی از متن عربی نوشته های طبری، و همچنین در تصحیح این آثارچون : تارخ طبری و تاریخنامه طبری معروف به تاریخ بلعمی ، و نیز تفسیر  طبری وارد شده است . این هیچمدان در برخی از مباحث کتاب حاضر به نقل و نقد و تحلیل این موارد نیز پرداخته است .

مطالب تاریخ طبری در بردارنده وقایع تاریخی از آغاز آفرینش تا سال ۳۰۲ هجری قمری است . طبری در شرح این وقایع به مناسبت هایی از برخی درختان ، میوه ها ، گل ها و بطور کلی رستنی ها و “پدیده های گیاهی ”  ذکری به میان آورده است . صاحب این قلم نیز طی سالیان دراز به منظور تالیف تاریخ کشاورزی از جمله با مطالعه تاریخ و دیگر آثار طبری در نوشته ها و تالیف پژو هشی خود از جمله پسته ایران و زعفران ایران و ابریشم ایران و نیز مقالات تحقیقی خویش ،با مراجعات مکرربهره های فراوان گرفته است .افزون بر این در ضمن مطالعه، تاریخ طبری ودیگر آثار وی ، یاد داشت های انبوهی در باره رستنی ها فراهم آورده و پس از از آن سال هایی به تدوین مطالب و تالیف کتاب حاضر مشغول بوده است طبقه بندی مباحث و موضوعات این کتاب ، حتی المقدور  بر حسب تقدم تاریخی ، در دوبخش عمده آمده است ، با این عناوین ” گفتار اول : از آغاز تا اسلام “که در ۱۰۵ مبحث تدوین شده و نخستین مبحث به روایاتی در باب ” آفرینش زمین ، آب ، خاک ، درخت ….)اختصاص یافته است ،و “گفتار دوم : بعد از اسلام تا پایان ۳۰۲ هجری “که شامل ۸۸مبحث است ودر نخستین مبحث آن از چگونگی دستیابی به ” چوب های سقف خانه خدا ” سخن رفته ،ودر آخرین مبحث شرح ” بستان ابن عامر، بارش بی سابقه برف ، امراض و آفات در بغداد”آمده است . در این میان ،مباحثی خاص در مورد برخی رستنی ها و مزروعات قابل نقل و بررسی جداگانه است که در عین حال از نظر تاریخی با هردو گفتار ارتباط دارد. این مباحث را تفکیک کرده وذیل عنوان ” گفتار سوم :قبل و بعد از اسلام تا پایان قرن سوم هجری ” شامل ۶ مبحث آورده است . مجموع این گفتار ها تالیفی پژوهشی با عنوان رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری را در وجه کتاب حاضر ( با بیش از ۸۳۰ صفحه )شکل داده است .

صاحب این قلم در مواردی که در متن تاریخ طبری ( ترجمه مرحوم ابولقاسم پاینده )ابهاماتی وجود داشته یاد خود گرفتار تردید بوده ، به منظور رفع ابهام بارها مصدع استاد ارجمند ، دوست بزرگوار جناب دکتر محمودمهدوی دامغانی شده است و طی تماس تلفنی با مشهد ،در خواست رجوع ایشان به متن عربی نوشته طبری را کرده و ساعتی بعد به مرحمت ایشان رفع ابهام شده است .افزون بر این از دوست گرامی و همشهری فرهیخته ام ، علی اکبر علی اکبری بایگی ” و همچنین رفیق شفیق و همسایه فاضل عربی دانم ، رئوف معیر ، سپاسگزاراست که با مطالعه دقیق کتاب در رفع اشتباهات به مخلص یاری رسانده اند کار حروف نگاری و صفحه آرایی کتاب برعهده خانم فاطمه نظری بوده است که تحریر ماشینی پیش نویس های متعدد کتاب حاضر ، شامل هزاران برگ دستنوشته های منضم به اوراق اصلاحی فراوان اینجانب طی چهار سال با دقت و حوصله انجام داده است ، کار ویرایش تخصصی و مقابله پر زحمت و وقت گیر مطالب با بیش از ده هزار صفحه آثار طبری ودیگر متون را خانم هایده عبدالحسین زاده با دقت و نظم تمام به انجام رسانده است که مایه بسی امتنان مولف است،وبه زحمات این عزیزان ارج می نهد . همچنین از مدیران محترم مرکز  نشردانشگاهی جنابان دکتر حسین ابراهیم آبادی و دکتر عبدالامیر نبوی قلبا” سپاسگزار است که تسهیلات چاپ و انتشار این اثر پژوهشی را فراهم آوردند .

جادارد شرحی مختصر از زندگی و آثار و نیز سختی ها و حوادث پر فراز  و نشیب در عین حال پر ثمرطبری ، آن دانشمند بسیار دان ، نابغه پرکار، که آوازه و شهرت نام ونشان و آثاروی همواره جهانی و جاودان خواهد بود ، نقل کنم  :

در باره آثار و نیز دوران زندگانی طبری مطالب فراوانی موجود است  یا قوت حموی مطالبی از نوشته ها وگفته های  معاصران و نزدیکان طبری نقل کرده است در این مطالب از   حافظه خارق العاده و هوش سرشار و احاطه طبری بر دانش های مختلف ،و نیز اخلاق و روحیات و رفتار های اجتماعی  بسیار نیک و پسندیده  این نابغه بزرگ دنیای اسلام با تمجید یاد شده است .  طبری با مناعت طبعی که داشت از پذیرفتن هدایای خلیفگان و وزیران عذر خواه بود و مخارج سالانه گذران رندگی خود را از در آمد ملکی که در آمل طبرستان داشت تامین می کرد  وی قرآن را در هفت سالگی حفظ نموده است ودر هشت سالگی به نماز جماعت می رفته ودر ۹ سالگی به نوشتن احادیث پرداخته است طبری هرگز سخن نا بجا نمی گفت و به خدا قسم نمی خورد . از خوردن ” دنبه “پر هیز می کرد و “گوشت قرمز ”  می خورد و آن را با ” مویز ” می پخت . می گفت ” چربی ” برای معده ضرر دارد همچنان که از “کنجد ” و” شهد ”  هم پر هیز می نمود و معتقد بودکه ” خرما ” هم معده را زیان می رساند و هم چشم را ضعیف می کند و هم دندانها را فاسد .

طبری در سفرهای دور و درازی از آمل طبرستان به ری و چندی بعد به بغدادو پس از مدتی به  سر زمین شام واز آنجا به فسطا طو قاهره در مصر رفته و چندی بعد به بغداد باز گشته ودر آنجا اقا مت گزیده است .همین مسافرتها ، و سختی های فراوانی که طبری در طول عمرش در راه رسیدن به اهداف متعا لی خود به جان خریده ،شخصیت  والای اورا ساخته است . چرا که انسانهای سختی کشیده آزموده تر و کار آمد تر ند ، و فولاد که آب داده تر و برنده تر است در نتیجه  به کوره رفتن های مکرر . پتک خوردن های پیاپی  است که به شکل تیغ در می آید و گر نه همان قطعه “آهن “و یا “حلبی ” ساده است .الماس نیز هما ” کربن “یا زغال سنگ بوده که تحت فشارهای فوق العاده سنگین در استمرار زمانی میلیون ها سال به آن گوهر گرانبها بدل شده ،همچنان که ” یاقوت “نیز در نتیجه همان فشارهای مستمر در طول زمان بر ” کوارتز “به وجودآمده است .

همشهری فرهیخته و بزرگوار ما ، شادروان دکتر علی اکبر شهابی( استاد دانشگاه تهران و دانشگاه فردوسی مشهد ، وفات ۱۳۶۷ فرزند مرحوم شیخ عبداالسلام سلامی ، از علما و بزرگان نامدار تربت حیدریه )حاصل پژوهش های خودرا در باره طبری را در کتابی با عنوان احوال و آثار محمد بن جریر طبری آورده که توسط دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۳ چاپ و منتشر شده است .

مر حوم ملک الشعرای بهار ،  وفات اول اردیبهشت ۱۳۳۰نیز در مقدمه تاریخ بلعمی ، شرح مفصلی از احوال و آثار محمد بن جریر طبری نقل کرده و به استناد منابع مختلف ، دامنه گسترده دانش ها و فضیلت  این مرد بزرگ را نمایا نده است . از جمله به چگونگی تصمیم طبری به مختصر کردن۰ تفسیر ۶۰ هزار  صفحه ای در ۳ هزار صفحه پرداخته است ، و در پی آن تاریخ را همچون تفسیر مختصر کرد .

گروهی از شا گردان طبری  مدت زندگانی وی را از هنگام بلوغ تا زمان مرگ وی یعنی هشتاد و شش سالگی ، حساب کردند و آنگاه اوراق تصنیفات اورا بر ایام زندگانی اش تقسیم کردند ،به هر روزی چهارده ورق ( ۲۸ صفحه ) رسید.

استاد ابریشمی در پایان صحبت خود آرزو و ابراز امیدواری کرد که ایرانیان با تلاش های مجدانه و تخقیقات علمی مستمر بتوانندجایگاه شایسته گذشته ایران در عرصه فرهنگ و تمدن جهانی را به دست آورند انشااله .چون در این مدت آقای دکتر رضا شعبانی به جلسه هنوز نیامده بودند آقای دکتر علی رستگار از دکتر ابریشمی خواست  که درباره  گیاهان بیشتر سخن بگویند آقای ابریشمی هم در خصوص اصل و ریشه وجوه تسمیه ” زعفران “و ” پسته “صحبت را ادامه داد، دومحصول ارزشمند که اصل و منشا نخستین هردو سر زمین ایران بوده و وجوه تسمیه آنها نیز ایرانی است .

برابر مستندات از جمله خواص ” زعفران ” خاصیت سقط جنینی آن است که در متون کهن طب و دارو شناسی بدان اشاره شده است .به گمان این هیچمدان کلمه یا لغت زعفران معرب واژه گویشی ایرانی ” زا پران ” کلمه ای مرکب از ( زا + پران )که خاصیت سقط جنینی را در ماهیت لفظی خوددارد.در برخی از نواحی خراسان ( مثلا خواف ) کلمه ” زعفران “در وجوه ” زپرو”و “زفرو ” تلفظ می شود،ودر زبان یا گویش پشتو نیز “زا پران ” مصطلح است .

همان سان که اشاره شد ، درخت پسته منشااز سرزمین ایران ، به مفهوم جغرافیایی بسی پهناور آن در قدیم ، دارد که توده های درختی خودرو ی جنگلی پراکنده آن از حدود ری باستان در غرب به جانب شرق در نواحی خراسان و ماوراءالنهر گسترش داشته است . واژه ” پسته ” یک لفظ صوتی آوا نام / ONOMATOPOEIA) است ، که با شکستن پسته محصول جنگل های خراسان ، لفظ ” پیستک ” تداعی می شود . نام پهلوی ( فارسی میانه ) ” پستک ”  نیز برگرفته از همین لفظ صوتی است . این هیچمدان برای نخستین بار ایرانی بودن واژه و منشا پسته را در کتاب پسته ایران و نیز مقاله ” پسته در دانشنامه جهان اسلام ثابت کرده است ، و همچنین طی یک ساعت برنامه  زنده تلویزیونی از شبکه ۴ با ارایه مستندات زیاد و نیز شکستن پسته و صوت و صدای بر خاسته از آن “پیستک ” عملا نشان داده است . استاد ابریشمی دقایقی هم در باب تجارب ایرانیان قدیم در مورد” فریب زیره “و “تهدید درختان مثمر که میوه نمی دهند” صحبت کرد .چون دکتر شعبانی تا ساعت ۱۷ هنوز هم به جلسه نرسیدند، دکتر رستگاراز آقای مهندس طهماسبی خواست تا سخنرانی خودرا آغاز نمایند آنگاه مهندس طهماسبی سخنان خودرا چنین شروع کرد .

 

 بنام خداوند جان و خرد           کزین برتر اندیشه بر نگذرد

امروز روز فرخنده ای است روز بزرگداشت و گرامی داشت حکیم ابولقاسم فردوسی  وهمزمانی این روزبا معرفی کتاب” رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری “که آنرا بفال نیک می گیریم  که فرمود

توانا بود هر که دانا بود    زدانش دل پیر برنا بود

“روانش شاد “

عرض سلام و احترام و تشکر  امروز علاوه بر روز فردوسی و مصادف شدن آن با حضور در نزد استاد ابریشمی از بهترین روز های زندگی ام هست ، بهترین از این جهت که باز هم توفیق دیدار و خوشه چینی از کرور کرور خرمن اندیشه های نیک استاد عزیزو اساتیدگرامی دست داد” خدای را سپاسگزارم “

بر اساس وظیفه شاگردی و یکی از بی شماردوستداران استاد لازم می دانم معرفی یکی از آثارارزشمند شان را تبریک و از مر کز نشر دانشگاهی به خاطر توجه و التفات به بخش کشاورزی و معرفی کتاب ” رستنی ها و پدیده های نباتی در تاریخ طبری “ و هم چنین  رونمایی از کتاب “ دانش تولید کلزا ” به سهم خود تشکر نمایم

مطالب خودم را در دوبخش ارایه میدهم :

اول : برداشت هایم از شخصیت استاد ابریشمی دوم در باره آثار بی نظیر ایشان

استاد ابریشمی دردانه حال و آینده با تاثیر پذیری از محیط فرهنگی و خانواده و مدرسه و بر خورداری از وجود آموزگاران فرهیخته ، بن مایه های عاشقی و عشق ورزی با کتاب را در خرد سالی فراگرفت ، که بار آن تراوش اندیشه های نیک از قلم و قدم ایشان است علاوه بر آن پرورش و بالندگی در محیط شهرستان تربت حیدریه که هم اکنون نیز یکی از قطب های صاحب نام در عرضه های کشاورزی است ، ایشان فردی صبور، قانع  و محکم و استوارهمچون کشاورزان مانند سروها آزادو مانند درختان پسته مقاوم در برابر تنش که با سپری نمودن روزگار تنومند و بلند تر شد

هوش سر شار/ حافظه قوی /عشق به یاد گیری و سیر و سفر در لابلای اوراق کتابها و نوشته ها و سفر های طولانی و پیمودن نشیب و فراز  در ه ها و دشتها با تحمل رنج ها و سختیها و مخاطرات فراوان …. باعث شده که استاد هرچه کار آزموده تر  ، تواناتر و دانا تر در زمینه دانشهای زیر سر بر افرازند: از جمله اند اقلیم شناسی و هر آنچه که مربوط به مباحث که مربوط به مباحث و داده های اقلیمی است …آب /خاک /هوا /

زبانشناسی : در زمینه زبان ها و گویش ها و ریشه یابی واژه ها و..بدون شک از صاحبنظران بنام در حیطه علوم و فنون کشاورزی و روستایی و… می باشند

گیاه شناسی :هم چنین صاحب نام در زمینه جغرافی ، تاریخ ، آداب و رسوم و فرهنگ /کسب و کاردر گذشته و حال … که در سطر سطر نوشته ها  تجلی یافته است .

تسلط کامل بر مفاهیم پدیده های کشاورزی نظیر آب و آبیاری / منابع طبیعی /نظامهای بهره برداری / الگوی کشت و… علیرغم : قلت اطلاعات / پراکندگی روستا ها ، کانونهای تولید و ضعف ارتباطات بین جوامع تولید و مصرف و… / تنوع اقلیمی / تنوع و تکثر گونه های گیاهی و جانوری / کسب و کار ها و… صدها مانع و مشکل در گذشته .. موجب خستگی ایشان نشد .در چنین شرایطی است که استاد ابریشمی خالق آثار و گنجینه های نادر شده است و الی الابد آیندگان و باشندگان از آنها بهره ا خواهند برد ” عمرش طولانی و با عزت

بخش دوم

پرسش اساسی این است که دستاورد این پژو هش ها هم اکنون و آینده چه چیز هایی می تواند باشد. به سخن دیگرو یادیگر سخن برای حال وروز زندگی و جامعه کار برد دارد ؟یا خیر ؟

جواب مثبت است :

آشنایی با حال وروز زندگی پیشینیان / در باره زندگی / کسب و کارهایشان /عمده مصارفشان/ روابط بین خود و دیگران/شادی و غمشان / پوشش هایشان و هزاران درسهای زندگی و… که ماحصل بررسی و مداقه در هزاران صفحه از آثار متقدمان و متاخران داخلی و خارجی است به زعفران / پسته و رستنی ها رجوع کنیم

کسب اطلاعات و آگاهی های بسیار ذیقیمت در باره الگوی کشت و رفتار های بهره برداری از زمین و آب و محصولات و اقتصاد آنها و هم چنین از نظر انتخاب مکانی محصولات و… که با دقت فوق العاده در حال حاضرکاربردی می باشد .. مراجعه به کتابهای زعفران و پسته که     ازمطالب آنها در توسعه پسته کاری و گسترش مزارع زعفرانکاری بهره برداری نموده اند و ادامه دارد و گام به گام در عرصه سر زمین قابل مشاهده است.

کار برد در تدوین الگوی کشت در مناطق مختلف ، با توجه برشهای زمانی بلند مدت … که کمک شایانی  به پهنه  بندیهای  محصولات در عرصه  می نماید. مثالها و نمونه های بی شماری در مطالب نگارشی استادمی باشد  یک نمونه : مازندران و زعفران : فراموش شده که در چند سال اخیر در منطقه وامنان از استان گلستان و سنکده و مناطق دیگر در استان مازندران کشت و تولید می شود ..به کتابها رجوع شودو هنوز بسیاری از مناطق مستعد بر شمرده اند که به تدریج زیر کشت محصولات معرفی شده خواهند رفت . قبول از طرف بهره بردار یا تولید کننده شاه بیت توسعه  است .

کار برد در تبیین خاستگاه اولیه زیستگاه مادری و آغاز زمین گیاهان و جانوران …که امکان فراهم آوری مستندات متقن برای دفاع در مجامع بین المللی و…. را به نام کشورو منطقه … سهولت بخشیده است / در مورد زعفران . گردو

نمونه از کتاب رستنی ها :استناد به سیب ، و سیب ارمنی ( زرد آلو)- زیستگاه و خاستگاه اولیه دومحصول در دو ناحیه ایران و ارمنستان کنونی از منابع خارجی …

کاربرد در ثبت نشان جغرافیایی .. آثار استاد بهترین و متقن ترین و بیشترین داده ها و اطلاعات را در زمینه مکان تولیدو مخصولات خاص هر ناحیه / کیفیت واز منظر تولید ، فرا وری و تجارت بصورت مدون عرضه و ارائه نموده است و علاوه بر آن در حد نیاز با معرفی سنتها و فرهنگ ها و سوابق تاریخی مهر تائید بر آنها نهاده است .

بدیهی است که ثبت نشان جغرافیایی منجر به کسب  نشان و یا برند شده و منافع اجتماعی و اقتصادی چشمگیری را بدنبال خواهد داشت .. ودر سال ۱۳۸۷ و ۱۳۸۳ به صورت قانونی ابلاغ شده است .

نمونه ای از کتاب رستنی ها …انواع مختلف عطر مخصوصا “گلاب “در شهر جور” فیروز آباد” فارس تهیه می شده است و شهرت جهانی داشته است .

تاثیر آن برمنطقه ودر استان فارس توسعه گل محمدی فقط در منطقه لایزنگان با لغ بر۵۰۰۰ هکتار در شیب ها و به صورت دیم می باشد

کار برد برای مراکز ملی ذخایر ژنتیکی وزیستی و بانک های ژن گیاهی در چهار چوب ملی غیر ریستی که عمدتابا هدف حفاظت از خروج منابع ژنتیکی منحصر بفرد / بومی /داخلی /و همچنین در استفاده برای ایجاد ارقام اصلاح شده و جدید….مورد استفاده اند و جلوگیری از انقراض ” منابع ژنتیکی جزو دارایی های هر کشور محسوب می گردد “

هم چنین به استفادهای فراوان اقتصادی / اجتماعی و../نظیر  دو زمینه های بهداشتی / دارویی / … میتوان اشاره نمود

این اشاراتی معدود و محدود به ارزشهای بی بدلیل پژو هش های استاد ابریشمی است که در دسترس عموم به ویژه پژوهندگان و شرکت های دانش بنیان و تولید کنندگان و صاحبان کسب و کار ها است .

آخرین کلام از زبان زنده یاد استاد ایرج افشار ..

. امروز ابریشمی از ایران شناسان است. ایران شناسی که دانستن تاریخ ادبیات و جغرافیا و تاریخ ایران در چنبره علمی اوست. مباحثی که پس از شادروان پیر استاد ما ابراهیم پورداوود در زبان فارسی درباره‌گیاهان و آثار و احوال آنها توسط ابریشمی طرح می‌شود همان خصوصیت را دارد و با این بیت  شعر  مولانا مهندس طهماسبی سخنان خود را پایان داد

باقی این غزل را ای مطرب ظریف

زین سان همی‌شمار که زین سانم آرزوست

 

 

( تهیه گزارش  کاظم خطیبی )

بازدیدها: 44