دسته: شعر و شاعری

درمورد اخبارشعرو شاعری

0

به یاد پدرم که خالصانه می خواند و می گریست… جای یک بوسه من؟… جلال رفیع

سه شنبه ۳ مرداد ۱۴۰۲ زینت دوش نبی! روی زمین جای تو نیست خار و خاشاک بلا، منزل و مأوای تو نیست خاک عالم به سـرم کـز اثـر زخـم سنـان جای یک بوسه‌ی من در همه اعضای تو نیست … سه مصرع اول را که می‌خواند، آوازش رسا بود و صدا در اوج پرواز بود. امّا موقع خواندن مصرع چهارم؟ صدا در حلقوم، غریبانه می‌شکست. انگار که خودش وارد گودال قتلگاه شده و به انتظار بوسه زدن بر گلبوته‌های پرپر شده ایستاده است. زیر لب تکرار می‌کرد: ـ «جای یک بوسۀ من». آنگاه دانه‌های سپید مروارید از صدف به کبودی نشستۀ چشم‌هایش بیرون می‌ریخت و در بستر زلال آن چهرۀ نجیب و دوست داشتنی جاری می‌شد. و چه دوست داشتنی‌تر می‌شد. چنان که چند بار می‌خواستم برخیزم و چشم و چهرۀ اشک‌آلودش را به نیابت از دل دریایی و پرشورش، در برابر جمعیّت بوسه‌باران کنم. این همان شوری است که شیرین است. به قول شهریار ـ که او نیز با شور عشق‌های عاشورایی سروده است ـ «شور شیرین غمش، رمز بقای سرمدی است». هنوز که هنوز است می‌شنوم. ـ «جای یک بوسۀ من». خیره به گوشه‌ای می‌نگریست. گوشه‌ای که نه گوشه بلکه میان و میدان و متن تاریخ بود. عشق و...

0

حافظ در اوج دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی

حافظ تصویر‌کننده تناقض‌ها است و آیا حیات جز مجموعه تناقض‌ها است؟ حافظ تصویر‌ساز حیات است و ناچار این تناقض‌ها را به یکدیگر گره می‌زند و بدین‌گونه است که اوجِ وحدت در غزل‌های او، اوجِ عدم وحدت است. در صورتی که شاعران دیگر کارشان تناقض دارد ولی تناقض‌ها به یکدیگر گره نخورده است و حتی بهتر است در کار آنها تناقض را به پریشانی تبدیل کنیم. اینان معانی پریشان را به کمک وزن و قافیه در کنار یکدیگر جای می‌دهند ولی از گره زدن عناصر متناقض یعنی جلوه‌های حیات مادی و روحی انسان عاجزند و اگر استثناهایی بتوان یافت، آنجاست که شاعرانش تا حد حافظانگی در شعر اوج گرفته باشند و هیچ‌کس نگفته است که یک بیت و دو بیت و در حد ابیات غیر استثنایی حافظ گفتن امر محالی است. خیر، می‌توان یافت ابیات حافظانه شاعران دیگر. اما هنرِ حافظ در این است که دیوانی از این‌گونه پرداخته است. می‌خواهم بگویم آنجاهایی که حافظ اوج می‌گیرد، شعرش نوعی ارتباط صوری و معنوی با شطحیات صوفیه دارد‌. ساده‌ترین تلقّی‌ای که عوام مردم از شطح دارند و از قدیم به همین عنوان شطح را می‌شناخته‌اند، این بوده است که شطح یعنی دعوی‌های بزرگ که در تحلیل نهایی امری‌ست واقعی و نزدیک به واقع،...

0

محمدجعفر یاحقی: پرتو دانش و شعرشناسی استاد محمد قهرمان زبانه می‌کشید

ایسنا/خراسان رضوی دکتر محمدجعفر یاحقی گفت: استاد محمد قهرمان دائما در حال مطالعه بود و دیوان ۶ جلدی صائب را همیشه روی میز داشت. شعرشناسی و پرتو دانش در او زبانه می‌کشید و دیگران کار علمی با کتاب و شعر را از او یاد می‌گرفتند. این استاد پیشکسوت ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد امروز، یکم خرداد ماه، در آئین برگزاری چهارمین دوره جایزه ادبی استاد محمد قهرمان که در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: محمد قهرمان چهره شناخته‌شده‌ای در دانشگاه فردوسی مشهد و شاید در سطح کشور است. استاد قهرمان در زمان حیات علمی خود آثار، کتاب‌ها و فعالیت‌های بسیار زیادی را به ثمر رساند و امروز به عنوان یکی از چهره‌های مشخص متخصص در سبک هندی و آشنا با مسائل مختلف شعر فارسی در این دوره نام‌بردار است. وی افزود: تا زمانی که استاد قهرمان حضور داشت، مرجعی بود برای مسائل مربوط و مشخص دوره سبک هندی که خیلی هم صاحب‌نظر نداشت. کارهای استاد قهرمان عمدتا در زمینه سبک هندی است و اهل فن او را به خوبی می‌شناسند. قهرمان چهره شعری هم داشت و به عنوان شاعر سبک هندی نام‌بردار بود. البته امروز هم به چهره شعری او در همه‌جا استناد می‌شود. یاحقی عنوان...

0

زیارتنامه‌ای برای حکیم ابوالقاسم فردوسی شناسنامه ملی جلال رفیع

تو این را دروغ و فسانه مدان به رنگ فسون و بهانه مدان از او هر چه اندر خورد با خرد دگر بـر ره رمـز معنـی بـرد اردیبهشت ‌را ماه فردوسی خوانده‌اند. و ماه سعدی و خیام. و می‌تواند ماه همه‌ شاعران باشد. البته نه آن شاعران که سلطان محمود غزنوی (به قول دکتر شریعتی) دو هزار تن از آنان را به آخور دربار بسته بود، بلکه آن زنده‌دلان و هنرآفرینان بزرگ و بزرگوار که اولاً: یا آشکارا می‌گفته‌اند: «من آنم که در پای خوکان نریزم، مر این قیمتی در لفظ دری را»؛ و یا اگر ناگزیر بوده‌اند که به جایی تکیه کنند و فرمانروایی را پشتی خویش گیرند (که در عصر مدرنیته به آن اسپانسر و ساپورت‌کننده می‌گویند!) فقط در حداقل لزوم و ضرورت چنین می‌کرده‌‌اند. ثانیاً هدف از این تمهید و تدارک و پشتوانه‌جویی، نه صرفاً تحصیل منفعت فردی از سر نامردی بلکه خلق اثر هنری و علمی و معرفتی و مردمی و ماندگار بوده است. حکیم توس را یکی از بهارآفرینان و اردیبهشتیان می‌دانیم. او اگر زبان به ستایش گشوده، می‌کوشیده است تا خوی و خصلت دانش دوستی و هنرپروری را در دل و جان فرمانداران و فرمانروایان تحریک و تهییج کند و از این مایه نیز سنگر...

0

گفت‌وگو با ایرنا؛ قیصر امین پور بهترین شاعر پس از انقلاب بود

مرحوم قیصر امین پور تهران- ایرنا- ۲ اردیبهشت سالروز تولد قیصر امین پور است. شاعری که عمر نسبتا کوتاهی داشت ولی اشعار متمایزی سرود. با دکتر محمد دهقانی دوست و همکار این شاعر درباره وجهه شعری او صحبت کردیم که در پی می‌آید. محمد دهقانی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در مورد اینکه جایگاه شعر قیصر در ادبیات معاصر ایران کجاست؟ گفت: بستگی دارد چه تعریفی از شعر معاصر داشته باشیم. اگر از حیث زمان در نظر بگیریم قیصر جزو همین شعرای معاصر بعد از انقلاب است و طبعا باید با شعرای معاصری که با انقلاب ظهور کردند و به عرصه رسیدند مقایسه شود. اگر منظورتان این باشد که ایشان را با شعرای معاصری که در عصر مشروطیت و کمی قبل از نیما یوشیج قیاس کنیم وضع فرق می‌کند. در صورت دوم، اگر شاعران معاصر را درجه بندی کنیم و شاعرانی چون نیما و شاملو و فروغ را در وهله اول قرار دهیم، قیصر بعد از این شعرا در پله دوم قرار می گیرد؛ هم از نظر اهمیتی که کارش دارد و هم از لحاظ زبان و پرداخت شاعرانه. اگر بخواهیم ایشان را با شعرای بعد از انقلاب مقایسه کنیم چه؟ قیصر بی تردید اول است یا لااقل در کنار آن اولی‌ها قرار می گیرد. البته به نظر من قیصر بهترین شاعر پس از انقلاب است....

0

۲۵ فروردین روز بزرگداشت عطار نیشابوری گرامی باد

توجه عطار به فرهنگ روزمره مردم محمد جعفری قنواتی می‌گوید: عطار از جمله شاعران و نویسندگانی است که به فرهنگ روزمره مردم توجه خاصی داشته است. در آثار او بسیاری از پدیده‌ها و عناصر فرهنگ و ادب عامه، اعم از آداب و رسوم اجتماعی، باورها، آیین‌ها، معتقدات مردم و نیز قصه‌ها، لطایف، امثال و تعبیرات زبانی، که بخشی از آنها تا امروز نیز رایج است، به‌روشنی یا به‌اشاره بازتاب یافته است. به گزارش ایسنا، ۲۵ فروردین‌ماه روز بزرگداشت عطار نامگذاری شده است. محمد جعفری قنواتی در مقاله‌ای با عنوان عطار که در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی منتشر شده، نوشته است: او مشهور به شیخ عطار و عطار نیشابوری است. از شاعران و عارفان بزرگ سده ۶ و اوایل سده ۷ ق / ۱۲ و ۱۳ م است؛ نامش محمد، کنیه‌اش ابوحامد، لقبش فریدالدین و تخلص وی عطار بوده است. البته گاه، فرید را نیز در تخلص خود به کـار برده است؛ اما به‌هرحال شهرت او از سده ۷ ق / ۱۳ م به این سو بیشتر عطار بوده، به‌گونه‌ای که این شهرت نام و عناوین دیگر او را تحت‌الشعاع قرار داده است. عطار از جمله شاعرانی است که آگاهی‌های اندکی از زندگی  او در دست است. حتی تاریخ تولد و درگذشت وی...

0

موسی عصمتی شاعر نابینا را بیشتر بشناسیم شعر (جریان ما ) خوانش : زینب بیات شاعر و مجری توانمند صدا و سیما به همراه (فایل صوتی)

جریان ما شاعر : موسی عصمتی خوانش : زینب بیات شاعر و مجری توانمند صدا و سیما تدوین : دانشمند با سپاس از هما خانجانی مسئول بخش نابینایان کتابخانه مرکزی همدان موسی عصمتی، شاعر اهل مشهد، نابیناست و همین باعث شده درکی که از جهان اطرافش دارد متفاوت تر و شاید عمیق تر از بقیه باشد. با او درباره زندگی و نگاهش به آن به گفت و گو نشسته ایم. موسی عصمتی را شاعران مشهد به خوبی می شناسند. شاعر عصا به دست و محجوبی که از آغازین دقایق شروع جلسات شعر وارد محل برگزاری شب شعر یا انجمن های هفتگی می شد، یک گوشه می نشست، خوب می شنید، خوب حرف می زد و خوب نقد می کرد. اما موسی عصمتی یک ویژگی دارد که او را از دیگر شاعران هم عصرمان متمایز می کند و آن هم این است که او نابینا است و همین شعرش را هم متمایز کرده است، چرا که شعر او در کنار «رنگ» و «تصویر» از بو، صدا و لامسه نیز بهره برده است. به همین دلیل شاید ترکیب «نابینایی» و «شاعری» ترکیب جالب و ویژه ای باشد. شاعر برای نوشتن نیاز به دیدن دارد، اما این دیدن می تواند هم از دریچه چشم...

خانه جلا ال احمد 0

خانه‌ای که حتی صاحبش هم ممنوع الورود است!

خواهرزاده جلال آل‌احمد می‌گوید: مسوولان از برگزاری مراسم سالروز درگذشت بانو سیمین دانشور در محل خانه- موزه سیمین و جلال خودداری کردند. محمدحسین دانایی، خواهرزاده زنده یاد جلال آل احمد در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است: « ۱۸ اسفند سالروز درگذشت بانو دکتر سیمین دانشور است، ستاره درخشانی در سپهر ادبیات معاصر که با نوشتن رمان «سووشون» به عنوان «بانوی ادبیات داستانی ایران» شناخته شد.  چندی پس از درگذشت این بانوی گرامی، خانه محل سکونت او و همسر نامدارش، زنده یاد جلال آل احمد، در اختیار شهرداری تهران قرار گرفت تا به یک نهاد فرهنگی عام المنفعه تبدیل شود و حداقل انتظار هم این بود که بتوان مراسمی با مناسبت‌های مرتبط را در آن‌جا برگزار کرد. به همین لحاظ، جمعی از اعضای خانواده و دوستداران سیمین و جلال از مسوولان شرکت توسعه فضاهای فرهنگی وابسته به شهرداری تهران که اکنون عهده‌دار اداره این خانه- موزه است، درخواست کردند که با هزینه خودشان مراسمی را برای یادبود و بزرگداشت این بانوی گرانقدر در همان منزل برگزار کنند، ولی متأسفانه پس از چند روز سکوت و بی‌اعتنایی، سرانجام اطلاع حاصل شد که بزعم مدیران(!) مزبور، برگزاری این مراسم به علت همزمانی با اعیاد شعبانیه صحیح و مجاز نیست، آن‌هم...

0

کمی زمستان با فروغ و اخوان

سه شنبه ۱۳ دی ۱۴۰۱ فروغ فرخزاد: و این منم زنی تنها در آستانۀ فصلی سرد در ابتدای درک هستی آلودۀ زمین ویأس ساده و غمناک آسمان و ناتوانی این دست های سیمانی زمان گذشت زمان گذشت و ساعت چهار بار نواخت چهار بار نواخت امروز روز اول دیماه است من راز فصل ها را می دانم و حرف لحظه ها را میفهمم نجات دهنده در گور خفته است و خاک، خاک پذیرنده اشارتی است به آرامش مهدی اخوان ثالث(م.امید): سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت سرها در گریبان است. کسی سر بر نیارد کرد پاسخ گفتن و دیداریاران را نگه جز پیش پا را دید، نتواند که ره تاریک و لغزان است وگر دست محبت سوی کس یازی به اکراه آورد دست از بغل بیرون که سرما سخت سوزان است. نفس کز گرمگاه سینه می آید برون، ابری شود تاریک چو دیوار ایستد در پیش چشمانت نفس کاین است، پس دیگر چه داری چشم؟ ز چشم دوستان دور یا نزدیک مسیحای جوانمرد من! ای ترسای پیر پیرهن چرکین هوا بس ناجوانمردانه سرد است … آی … بازدیدها: ۲

نیما یوشیج 0

۱۳ دیماه سالروزدرگذشت علی اسفندیاری : زندگینامه نیما یوشیج ، بیوگرافی، آثار و اشعار پدر شعر نو از ( سارا نبی‌یان)

نیما یوشیج، شاعر معاصر و پدر شعر نوی فارسی است. او با ایجاد تحول و تغییر در ارکان شعر کلاسیک، سبک جدیدی از شعر را ابداع و معرفی کرد. نیما یوشیج، با نام قبلی علی اسفندیاری، شاعری پیشرو بود که با درهم شکستن قواعد شعر کلاسیک، سبک جدیدی را در شعر ابداع کرد و آن را «شعر نو» نامید. نوآوری نیما، مانند هر پدیده جدید دیگری، ابتدا با مخالفت و حتی دشمنی روبه‌رو شد و سروده‌های او را ناهمخوان با قواعد شعری نامیدند؛ اما نیما با استواری در راه درستی که پیش گرفته بود، ثابت کرد که شعر نو، در مسیر و ادامه راه شعر کلاسیک است. آنچه در این مقاله در مورد نیما یوشیج می‌خوانید: درباره نیما، پدر شعر نو زندگی‌نامه نیما  مجموعه آثار نیما اشعار نیما چرا علی اسفندیاری به نیما یوشیج معروف شد؟ آرامگاه نیما کجاست؟ درباره نیما، پدر شعر نو علی اسفندیاری، معروف به نیما یوشیج در ابتدا به سبک کلاسیک خراسانی شعر می‌سرود. اشعار او مطابق با اصول شعری قدیم، دارای وزن، قافیه و عروض شعر کلاسیک بودند؛ اما این نوع شعر، آن چیزی نبود که نیما سودای آن را در سر داشت. او چیزی فراتر از قالب‌های معین و از پیش تعیین شده می‌خواست. همان...